ỦY BAN GIÁO DỤC Công Giáo HỌP ĐẦU NĂM
“Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay,
Anh Em được sống vui vầy bên nhau!”
“Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay,
Anh Em được sống vui vầy bên nhau!”
Như đoàn con chung một
trách nhiệm quay quần bên cha, các thành viên của Ủy ban Giáo dục Công Giáo và
các thầy cô đại diện giới giáo chức Công Giáo sum họp bên Đức Cha Giuse Đinh
Đức Đạo chủ tịch Ủy Ban Giáo dục Công Giáo họp mặt đầu năm vào ngày 17 tháng 3
năm 2015 vào lúc 8h30, tại Nhà Giám Tỉnh Việt Nam của Hội Dòng Con Đức Me Mân
Côi, (số 94 Bành Văn Trân, Chí Hòa, Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh), để cùng
nhau chia sẻ và tổng kết một năm hoạt động của Ủy Ban, đồng thời đưa ra phương
hướng hoạt động trong thời gian tới...
Đúng 8h30 Hội nghị đã khai mạc bằng lời cầu nguyện của Soeur Maria Têrêsa
Nguyễn Thị Thảo và cùng nhau hát Kinh Chúa Thánh Thần xin ơn thánh hóa.
Mở đầu buổi họp, Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo chủ tịch Ủy Ban Giáo dục Công Giáo
nhắc lại mục đích buổi họp mặt : Anh chị em họp nhau nơi đây là những người có
cùng một tâm huyết, thao thức dấn thân, thao thức ấy do chính Chúa “cấy gieo”
vào lòng chúng ta, quy tụ chúng ta để cùng nhau chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm,
cùng nhau tìm ra phương hướng hoạt động hữu hiệu trong lãnh vực giáo dục giữa
một xã hội phân hóa như hiện nay, huấn dụ của Đức Cha gợi cho các tham dự viên
nhớ tư tưởng của thi sĩ thành Roma, Horace đã viết: "Tuổi trẻ là như sáp
ong, rất dễ cho sự dữ, cái ác in dấu vào đó." (Horace, de Arte Poetica,
163). Cho nên, người mang sứ mạng giáo dục cho tuổi trẻ có một trọng trách rất
lớn như thánh Gregory Nazianze đã gợi mở cho nhân loại gần 2000 năm nay: “giáo
dục tuổi trẻ là nghệ thuật cao quý hơn tất cả các nghệ thuật, là khoa học trọng
hơn các khoa học” (orat. II, Migne P. G. XXXV, 426).
Soeur Maria Rosa Vũ Loan, Giám tỉnh Việt Nam của Dòng Mân Côi Chí Hòa, thay mặt
cho Ban tổ chức chào mừng và giới thiệu từng tham dự viên bao gồm 39 thành viên
theo 12 Tiểu Ban và 8 thầy cô đại diện giới giáo chức mang hoài bão gieo lý
tưởng giáo dục Kitô trong môi trường đào tạo. Tất cả có chung một nỗi niềm thao
thức mà Sắc Lệnh Về Giáo Dục Kytô giáo (Gravissimum Educationis) đã xác quyết:
“Giáo Hội có trách nhiệm giáo dục, không những vì Giáo Hội là xã hội trần gian,
phải được thừa nhận có khả năng giáo dục, nhưng nhất là vì Giáo Hội có nhiệm vụ
loan truyền cho mọi người biết con đường cứu rỗi, cũng như thông ban sự sống
Chúa Kitô cho các tín hữu và luôn lo lắng giúp đỡ họ đạt tới sự viên mãn của
đời sống ấy”.
Đức Cha Giuse giới thiệu Ban Thư ký sẽ giúp Ngài điều hành Ủy ban: Tổng Thư Ký
Cha Vinh Sơn Nguyễn Cao Dũng, Phó Tổng Thư Ký Soeur Maria Rosa Vũ Thị Loan. Phụ
tá văn phòng Cha Giuse Hà Đăng Định và Soeur Maria Nguyễn Thị Thu Thanh. Ban
Thư ký phối hợp các Ban ra chương trình cụ thể và làm việc, ra những đường
hướng làm việc cho Ủy Ban. Sau khi ra mắt Ban Thư ký, Cha Tổng thư ký Vinh Sơn
chia sẻ buổi họp Ban Tổng thư ký của Hội đồng Giám mục Việt Nam quy tụ Ban thư
ký của 17 Ủy ban Giám mục trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGM) tại Tòa
nhà Văn phòng HĐGM ngày 16/1/2015 vừa qua: HĐGM hoạt động được thông qua các Ủy
Ban, giúp soạn thảo kế hoạch thực hiện những chỉ dẫn từ HĐGM. Dự kiến Ban Tổng
thư ký sẽ sinh hoạt định kỳ 3 tháng/lần… Để các tham dự viên biết thêm chi tiết
đường hướng mục vụ của Giáo Hội Việt Nam, biên bản họp của Ban Tổng thư ký
HĐGMVN được trao đến các tham dự viên.
Sau đó, Sr. Maria Nguyễn Thị Thu Thanh, thư ký trực Văn phòng Ủy ban Giáo dục
giới thiệu đôi nét về Văn phòng Ủy Ban Giáo dục (Vp. UBGD): Văn phòng tọa lạc
trên tầng 5 của tòa nhà Vp. HĐGM…, Tòa nhà Văn Phòng Hội đồng Giám mục là cơ
quan làm việc của Vp.HĐGM và văn phòng của 17 Ủy ban. Do đó, các Ủy ban có thể
tổ chức các sinh họat, họp, hội nghị, hội thảo… tại đây.
Sau phần giới thiệu Vp. UBGD tại Tòa nhà Vp.HĐGM, cuộc họp vào phần chính nghị
sự chính: Hợp nhất một số Tiểu ban để hoạt động có kết quả hơn, vì một số Tiểu
ban có nhân sự rất ít (có Tiểu ban chỉ có 2, 3 thành viên), nên hỗ trợ nhau rất
khó khăn. Sau những ý kiến đóng góp sôi nổi của các tham dự viên được phân tích
dưới nhiều góc cạnh khác nhau, Ủy ban đã đi đến quyết định kiện toàn khung nhân
sự như sau: 1. Ban Học Viện Thần học (vẫn giữ nguyên), 2. Ban Mầm non (vẫn giữ
nguyên), 3. Ban Khuyến học (vẫn giữ nguyên), 4. Ban Tình thương (vẫn giữ
nguyên), 5. Ban Kỹ năng sống (hợp nhất từ Ban Kỹ năng sống và Ban Các hoạt động
khác), 6. Ban Tài liệu và Truyền thông (hợp nhất hai Ban: Trang mạng và Tài
liệu-văn kiện), 7. Ban Học sinh –Sinh viên (hợp nhất từ các Ban sinh viên nội
trú, Ban Lưu xá, Ban sinh viên – dạy nghề - Hội Sinh viên Công Giáo) và thiết
lập Ban Giáo chức. Ban Thư ký có nhiệm vụ phối kết và hỗ trợ cho các Ban và
điều hành Ủy ban. Quả là mỗi người giúp một tay trong gia đình “Ủy ban Giáo
dục” …
Hội nghị giải lao 15 phút, cũng lả thời gian anh chị em tham dự viên trao đổi,
gặp gỡ huynh đệ chung để biết nhau hơn… Sau đó các Ban họp riêng chia sẻ và
tổng kết các hoạt động của mỗi Ban trong năm qua và đưa ra phương hướng hoạt
động cụ thể trong năm tới. Riêng các đại diện giáo chức được mời họp với Đức
Cha chủ tịch để định hướng cho Ban Giáo chức… cho thấy tầm quan trọng của các
giáo chức như Henry Brooks Adams đã phát biểu: “Ảnh hưởng của người thầy là
vĩnh cửu…”
Sau phần các Ban họp riêng để tổng kết các hoạt động và đường hướng sắp tới, Ủy
ban hội chung nghe báo cáo và những dự phóng tương lai của từng Ban:
Vị đại diện Ban Giáo chức chia sẻ thao thức của quý thầy cô muốn đóng góp, gắn
bó và làm cho Giáo Hội được hiện diện trong xã hội ngày nay qua vai trò chứng
nhân trong môi trường học đường. Âm thầm đem Chúa đến với mọi đối tượng qua
cách thức giảng dạy để có thể tiếp cận với học sinh- sinh viên hoặc bằng cung
cách lãnh đạo thân thiện, cảm thông trong vai trò quản lý nhà trường đến với
các giáo viên cùng tôn giáo hay khác tôn giáo. Niềm thao thức ấy nảy sinh nhiều
sáng kiến; trước hết với khả năng chuyên môn và tư cách nhà giáo, hơn nữa lồng
vào đó tinh thần Kitô giáo để giúp cho đội ngũ giáo viên giỏi hơn, giúp họ có
những giáo trình được chuẩn bị hơn, vượt qua những khó khăn trước những ảnh
hưởng của tư tưởng xã hội chủ nghĩa trong các trường sư phạm mà họ được đào
tạo. Chia sẻ của Ban Giáo chúc làm chúng tôi nhớ tới tư tưởng của Mustafa Kemal
Atatürk về người giáo chức : “Một người thầy tốt giống như ngọn nến – cháy hết
mình để thắp sáng đường đi cho những người khác”. Ban Giao chức hướng hoạt động
sắp tới: hỗ trợ cho các giáo viên cấp giáo hạt, khối giáo viên đại học nghiên
cứu biên soạn tài liệu cho các cấp khác. Vi đại diện nhấn mạnh khó khăn của Ban
Giáo chức hiện nay thiếu thông tin về nhau, trong khi đó chương trình “Ephata,
Site giáo chức thành phố” là hai chương trình đang có, rất cần được phổ biến
cho đội ngũ giáo viên và là nhịp cầu gặp gỡ trao đổi lẫn nhau. Vì vậy, xin Ban
Thư ký hỗ liên lạc để anh chị em giáo chức có thêm cơ hội cộng tác, cũng như
mong muốn nhận được chia sẻ giữa các Giáo phận về vấn đề giáo dục nhiều hơn.
Cha Phanxicô Xavier Nguyễn Minh Thiệu đại diện báo cáo kết quả của Ban Học sinh
- Sinh viên, được chia thành ba Tiểu ban: Tiểu ban Phổ thông, Tiểu ban Sinh
viên và dạy nghề, Tiểu ban lưu xá và nội trú. Có sự giới thiệu hỗ trợ thêm một
số nhân sự cũ và mới. Sau khi xác định được mục đích hoạt của Ban là cần đánh
giá được thực trạng, nhu cầu của các em sinh viên-học sinh hiện nay, các thành
viên trong Ban đã đề ra hướng hoạt động: Tổ chức Hội thảo, mời các chuyên
viên., dự kiến tổ chức vào tuần thứ I trong tháng 8/2015.
Đại diện Ban Mầm non Soeur Dương Thị Tốt (Dòng Thánh Phaolô) chia sẻ những hoạt
động một năm qua: Ban Mầm non đã kiện toàn nhân sự gồm 10 thành viên là hiệu
trưởng của các trường mẫu giáo trong địa bàn Giáo phận Sài Gòn. Ngày 29/8/2014,
nhóm đã lên chương trình tổ chức học hỏi với chu kỳ 3 tháng/lần: Lần 1 có 112
hiệu trưởng tham dự, vào ngày 28/10 tại trường mẫu giáo Sapa Dòng thánh Phaolô,
số 1 Nguyễn Hữu Cảnh, P Bến Nghé, Q1 với đề tài: “Chia sẻ kinh nghiệm giáo dục
đạo đức cho giáo viên và công nhân viên trong trường mầm non”. Lần 2 được tổ
chức vào ngày 5/1/2015, tại trường Bông Hồng, Dòng Mân Côi Chí Hòa số 94 Bành
Văn Trân, hiện diện gồm 175 hiệu trưởng và giáo viên mầm non, với đề tài: “Tổ
chức hoạt động lễ hội cho trẻ mầm non”, Đức Cha chủ tịch có đến huấn đức và
định hướng cho các tham dự viên. Lần 3 được dự kiến sẽ tổ chức tại trường Sơn
Ca 5, Dòng Nữ Tỳ Chúa Giêsu Linh Mục số 96 đường Thích Quảng Đức, P5, Q Phú
Nhuận, đề tài: “Chia sẻ kinh nghiệm về sổ sách bán trú”. Ngoài ra, Ban Mầm non
còn đóng góp thiết thực trong mục “câu chuyện hằng tuần” trên trang web của Ủy
ban Giáo dục và những bài viết về tâm lý lứa tuổi mầm non sắp được trình làng,
với mục đích giúp giáo viên mầm non có thêm chất liệu giảng dạy, suy tư và hoàn
thiện vai trò giáo dục mỗi ngày. Hướng hoạt động: Kiểm điểm lại và áp dụng thực
hành các chuyên đề đã được nghe, Tổ chức lễ hội theo tình thần Kitô giáo. Quản
trị trường mầm non theo tinh thần Kitô giáo và Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ
mầm non. Sự cố gắng dấn thân cho giáo dục mần non của các soeurs gợi lên tư
tưởng của triết gia Hegel: “Giáo dục là nghệ thuật biến con người thành có đạo
đức”.
Ban Khuyến học với đại diện của cha Philipphê Lê Văn Năng chia sẻ: Sau khi xác
định được mục đích của Ban là giúp cho các em nghèo có khả năng học tập, hơn
nữa hỗ trợ cả những em không nghèo nhưng có tài, đức trở thành những leaders
tương lai. Đức Cha chủ tịch tiếp lời: Điều quan trọng là làm sao tìm ra những
em này. Giúp cả về vật chất và thiêng liêng cùng với sự khích lệ tinh thần. Có
thể cần nhờ sự giới thiệu của Ban Giáo chức, Ban Sinh viên- Học sinh để biết
được những đối tượng này. Thật thế trong giáo dục phải có cổ vũ khích lệ, có
thể như Anatole France có nói: “Chín phần mười sự giáo dục là động viên khích
lệ”.
Soeur Têrêsa Nguyễn Thị Thảo đại diện cho Ban Tình thương, xác định mục đích
nối kết với các trường Tình thương trong các Giáo phận và đưa ra hướng đi trong
năm tới: Tổ chức gặp gỡ, bàn họp trước khi niên học bắt đầu.
Soeur Maria Nguyễn Thị Hiên đại diện Ban Kỹ năng sống xác định mục đích giúp
cho giới trẻ học đường rèn luyện bản thân, hiểu biết giá trị cuộc sống để sống
tốt, gợi nên một triết lý giáo dục: “Học để biết, Học để làm, Học để làm người
và Học để cùng chung sống” (UNESCO khẳng định bốn trụ cột của giáo dục). Tất cả
dựa trên nền tảng Tin Mừng. Hướng Hoạt động của Ban: Họp hàng quý, bắt đầu thứ
sáu 15/5/2015 biên soạn kế hoạch cho các đối tượng, đào tạo nhóm nòng cốt, mời
chuyên viên.
Ban Tài liệu và Truyền thông qua đại diện Cha Giuse Tạ Huy Hoàng, báo cáo những
hoạt động năm qua: Tiểu Ban Trang mạng đã ra mắt trang web và đi vào hoạt động,
cùng Tiểu Ban Văn kiện-tài liệu đã làm một số hoạt động: Tìm kiếm văn kiện của
Tòa Thánh về Giáo dục, Các bài sống lời Chúa các Chúa Nhật và các ngày trong
tuần chuyển đến trang web của Ủy ban giáo dục. Thử xây dựng CD giới thiệu đầu
sách của các Thư viện Công Giáo. Tuy nhiên, khi xây dựng hệ thống này, các
thành viên thấy chưa đáp ứng được nhu cầu tài liệu chung, phải luôn cập nhật
thường xuyên (mà CD thì không cập nhật thường xuyên được) nên đề xuất thay thế
bằng mô hình Hệ thống quản lý tài liệu bằng Website là hệ thống website cập
nhật và tìm kiếm sách và các tài liệu… Hướng hoạt động năm nay: Xoáy vào việc
soạn thảo Bộ diễn giải giáo lý theo tài liệu Youcat dành cho đối tượng là học
sinh-sinh viên, mời gọi mọi thành viên đóng góp bài viết theo bố cục cuốn sách
sẽ được phác thảo. Đề nghị các Ban có một người chịu trách nhiệm bài viết của
Ban mình, giúp Ban Tài liệu và Truyền thông dễ dàng liên lạc, đưa lên trang web
UBGD. Đồng thời, phối hợp thư viện, học viện, đại chủng viên, dòng tu, các
trang mạng khác để nguồn tài liệu được phong phú hơn. Chu kỳ làm việc của các
thành viên: 2 tháng/lần.
Theo chương trình buổi họp hôm nay không bàn gì đến Học Viện, tuy nhiên, quý
cha, quý sư huynh thành viên Ban Học Viện Thần học vì tình liên đới đến chia sẻ
với các thành viên Ủy Ban, các vị cũng đã ngồi lại, chia sẻ hướng đi và thao
thức cho công việc chung : xây dựng Học viện Thần học là mơ ước Giáo Hội Việt
Nam, nhưng còn cần kiện toàn một số thủ tục để được giấy phép của nhà nước. Hy
vọng sẽ vận hành trong năm học 2015-2016, khởi đầu là phân khoa thần học, đào
tạo những vấn đề tôn giáo.
Với kết thúc chia sẻ của Ban Học Viện, khép lại nội dung nghị sự của buổi họp,
riêng việc sinh hoạt định kỳ (theo quý, 6 tháng, hay 1 năm) cho các trưởng phó
Ban, hay cả Ủy Ban... Đức Cha trao lại cho Ban Thu ký bàn hỏi và đề xuất. Cha
Tổng thư ký mời Đức Cha hướng dẫn và định hướng chung cho Ủy Ban trước khi bế
mạc. Đức Cha Chủ tịch bày tỏ lòng biết ơn đối với quý cha, quý tu sĩ và quý
giáo chức hiện diện tại buổi họp hôm nay vì tấm lòng thao thức cho thế hệ tương
lai có được nền tảng đạo lý vững vàng, trở nên con Chúa và nên người có ích cho
Giáo Hội và xã hội. Ngài nhấn mạnh: “Anh chị em là những người đã được Chúa
Thánh Thần đã khơi lên lên ngọn lửa nhiệt thành phục vụ, xin hãy tiếp tục gìn
giữ ngọn lửa và làm bùng cháy thật lớn trong thế giới ngày một phân hóa như
hiện nay”.
Đức Cha chủ tịch cũng đưa ra những hướng đi chung cho Ủy ban: Các Ban mở rộng
mối liên hệ về mặt địa lý lẫn nhân sự. Các thành viên UBGD là những chất xúc
tác, là men trong bột, phối kết các cơ cấu đoàn thể, giáo phận, mời gọi mọi
người có cùng tâm huyết xây dựng một nền giáo dục theo mẫu gương sư phạm của
Chúa Kitô, bậc Thầy cao cả.
Trong bầu khí huynh đệ, vui tươi của ngày lễ thánh Giuse sắp tới, lễ bổn mạng
của Đức Cha Chủ tịch và đông đảo quý cha và anh em giáo chức mang thánh hiệu
Giuse. Cha TTK Vinh Sơn Nguyễn Cao Dũng đại diện cho các thành viên chúc mừng
Đức Cha, quý cha và anh em.
Đức Cha cám ơn các tham dự viên nhớ tới bổn mạng của ngài, nhân cơ hội họp mặt
đông đủ của Ủy Ban, ngài cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với cha Giuse Đỗ Quang
Khang, nguyên Tổng Thư ký của UBGD, vì niềm say mê giảng dạy, nghiên cứu Kinh
Thánh nên đã không thể tiếp tục trong vai trò điều hành Ủy Ban. Cha Tân Tổng
Thư ký đại diện các thành viên Ủy Ban hiện diện, có lời cám ơn Cha Giuse trong
suốt thời gian dài phục vụ với nhiệm vụ Tổng Thư ký ngay từ thuở mới thành lập
Ủy Ban Giáo dục Công Giáo. Những tâm tình cám ơn của Đức Cha Giuse, của Cha TTK
làm chúng tôi nhớ đến câu Tục ngữ Pháp: “tri ân là trí nhớ của trái tim”. Một
lời cám ơn không thể thiếu của Đức Cha được gởi đến Sr Rose Vũ Loan, Giám tỉnh
và chị em Dòng Mân Côi đã đón tiếp thật nồng hậu, ấm cúng để mọi thành viên có
thêm điều kiện cống hiến cho sứ mạng giáo dục, quả là “từ trái tim đến trái tim”.
Buổi họp mặt kết thúc tốt đẹp, các tham dự viên cùng chia sẻ thân tình trong
bữa ăn Agapé huynh đệ… bũa ăn cũng là dịp chia sẻ thân tình, thông tin, trao
đổi, chia sẻ với nhau trách nhiệm nặng nề trước mắt. Nhưng chúng tôi tin, mọi
anh chị em đều xác tín như thánh Phaolô:
"Tôi có thể làm được mọi sự trong Chúa thông sức mạnh cho tôi" (Pl
4,13)
Ban Thư ký Ủy ban Giáo dục Công Giáo
