Ban mục vụ Truyền Thông Giáo Phận Kontum xin kính giới thiệu cùng gia đình Giáo phận “Xứ Đoàn Chúa Kitô Vua“, Giáo xứ Tân Hương, Giáo phận Kontum. Giáo xứ Tân Hương đã hình thành và có nhiều sinh hoạt các Hội Đoàn Công Giáo Tiến hành nói chung, Thiếu Nhi Thánh Thể nói riêng từ lâu đời trên vùng đất Giáo phận. Có thể nói cha sở Alberty Chánh xứ Tân Hương đi hàng đầu thành lập và nuôi dưỡng các Đoàn Thể Công Giáo Tiến Hành tại Giáo xứ mình và được nhân rộng khắp các giáo xứ kinh cũng như dân tộc trong Giáo phận. Nhờ sinh hoạt các Đoàn Thể, Giáo xứ đã trở thành một chiếc nôi đạo đức, có nhiều ơn gọi linh mục tu sĩ kỳ cựu, nhất là có nhiều người biết xả thân phục vụ trong công việc chung của Giáo xứ, Giáo phận.
Sau đây chúng tôi xin giới thiệu bài nghiên cứu “Tái Thành Lập Thiếu Nhi Thánh Thể Xứ Đoàn Ki-tô Vua“, Giáo xứ Tân Hương, Kontum của anh LÊ MINH SƠN, một giáo dân Tân Hương dày công sưu tầm và biên soạn.
XIN KÍNH MỜI
.
TÁI THÀNH LẬP XỨ ĐOÀN CHÚA KITÔ VUA
GIÁO XỨ TÂN HƯƠNG
Vào Chúa Nhật XXXIV Thường Niên 23.11.2014, nhằm lễ Chúa Giêsu Kitô Vua vũ trụ, Thiếu Nhi Thánh Thể giáo xứ Tân Hương sẽ tổ chức nghi thức ra mắt Xứ đoàn Kitô Vua, thuộc Liên đoàn Mình và Máu Thánh Chúa Kitô giáo phận Kontum.
Nhân dịp này, chúng ta cùng tìm hiểu đôi nét về phong trào TNTT tại giáo xứ Tân Hương trước đây, giai đoạn ngưng hoạt động và quá trình tiến tới tái lập xứ đoàn Kitô Vua.
I- HỘI TÔNG ĐỒ CẦU NGUYỆN VÀ NGHĨA BINH THÁNH THỂ.
Cũng như lịch sử bước tiến của phong trào TNTT Việt Nam và của giáo phận Kontum, TNTT giáo xứ Tân Hương xuất phát từ Hội Tông Đồ Cầu Nguyện (Apostolat de la prière), có nguồn gốc bên Pháp từ năm 1865 với mục đích bảo vệ tâm hồn các thanh thiếu nhi trước phong trào tục hóa đang lan tràn trong xã hội thời bấy giờ.
Năm 1929, Hội Nghĩa Binh Thánh Thể (Croisade Eucharistique, thành lập năm 1917 tại Pháp) – một nghành của Hội Tông Đồ Cầu Nguyện được các linh mục dòng Xuân Bích (Saint Sulpice) đưa vào Việt Nam. Hội Nghĩa Binh Thánh Thể đã nhanh chóng lan rộng đến các giáo phận trong nước Việt Nam vào những năm 1930-1940 của thế kỷ trước.
Tại giáo xứ Tân Hương (Kontum), cha Jules Alberty (cha sở 1913-1948) đã thành lập Đoàn Nghĩa Binh Thánh Thể từ trước năm 1946 [1], qui tụ và cổ võ các thiếu nhi sống theo tôn chỉ Nghĩa Binh Thánh Thể: siêng năng cầu nguyện, rước lễ, hy sinh và làm việc tông đồ.
Thời xưa, không có những trò chơi công cộng ngoài đời. Cha Alberty đã có sáng kiến, biến nhà xứ thành nơi giải trí cho các thanh thiếu niên trong xứ đạo.
Chúa nhật và các ngày lễ, thanh niên vào nhà xứ đọc sách, kể chuyện, đánh cờ, dự các trò vui tập thể. Trẻ nhỏ dùng phiếu điểm (bon-point) do cha cấp trong tuần để mua ảnh, tượng, viết, mực, giấy, đồ chơi do cha sắm sẵn [2].
Từ Hội Tông Đồ Cầu Nguyện này đã nuôi dưỡng và đào luyện nhiều lớp giáo dân nòng cốt phục vụ trong các hội đoàn như Ban chức việc, Hội bà mẹ, Ban hát.v.v.
Đoàn Nghĩa Binh Thánh Thể Tân Hương những năm 1940-1950.
Ảnh: Photo La Lune, Kontum.
Minh Sơn sưu tầm do giáo dân cung cấp.
Về hình thức bên ngoài: quần áo màu trắng dài tay dành cho nam và áo dài và quần dài trắng dành cho nữ; nam thì đội mũ vành trắng, còn nữ thì mang lúp trắng [3].
Đến năm 1946, Nghĩa Binh Thánh Thể được thành lập tại nhiều địa sở Kinh và từ ngày 01.08.1949 với qui chế hướng dẫn của Đức Cha Gioan Sion (Khâm), Hội Nghĩa Binh Thánh Thể được thành lập tại hầu hết các địa sở Kinh và Dân tộc trong toàn giáo phận [4].
(Cũng nên nói thêm, vào năm 1935, cố Hiền cũng đã thành lập đoàn Hướng Đạo, trực thuộc Hội Hướng Đạo Công Giáo Việt Nam. Cha sở đưa thanh niên Nguyễn Hữu Đồ đi thụ huấn tại Huế để về tổ chức và huấn luyện các hướng đạo sinh trong giáo xứ Tân Hương) [5].
Tiếp sau thời cố Hiền, Nghĩa Binh Thánh Thể vẫn duy trì hoạt động đều đặn. Từ năm 1954 trở đi, do hoàn cảnh chiến tranh và nhiều lý do khác, hoạt động Đoàn Nghĩa Binh Thánh Thể Tân Hương có phần giảm sút.
II- PHONG TRÀO THIẾU NHI THÁNH THỂ: GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN.
Từ sau năm 1963, tổ chức đoàn thể này đã được cha Giuse Phạm Thiên Trường (cha sở Tân Hương 1963-1972) lập lại dưới hình thức phong trào Thiếu Nhi Thánh Thể.
Năm 1964, Hội Đồng Giám Mục VN thông qua dự thảo của Đại Hội Tuyên Úy Nghĩa Binh Thánh Thể toàn quốc lần đầu tiên nhóm họp, đồng ý thay đổi danh hiệu Nghĩa Binh Thánh Thể thành Thiếu Nhi Thánh Thể. Cha Giuse Phạm Thiên Trường được ĐGM đặt làm tuyên úy TNTT Giáo phận KonTum.
Vào giai đoạn này:
II/Đối với tuổi trẻ thì Giáo xứ quan tâm hàng đầu về Giáo lý.
Nhắm những chặng đường tuổi trẻ đi tới mà áp dụng việc dạy Giáo lý:
- 3 năm học giáo lý vỡ lòng để được xưng tội rước lễ lần đầu
- 3 năm học chuẩn bị Bí tích Thêm sức
- 3 năm học để được Rước Lễ trọng thể
- 3 năm sau cùng thì 2 năm học Thánh Kinh nhập môn Cựu ước – Tân Ước,
1 năm giáo lý Vào đời (tất nhiên có chuẩn bị Hôn Nhân).
II/Phong trào Thiếu Nhi Thánh Thể.
Tuổi trẻ không phải chỉ phát triển về đời sống Đạo, nhưng còn về cả nhân bản và xã hội nữa. Vì thế cần hồi sinh Hội Tông Đồ Cầu Nguyện: nghành Nghĩa Binh Thánh Thể, ngày nay là phong trào Thiếu Nhi Thánh Thể. Đối với giáo xứ Tân Hương, Nghĩa Binh Thánh Thể đã có khởi đầu 50 năm về trước. Quý Ông Bà từ 70, 80 tuổi vẫn còn nhớ cách làm “Kho Thiêng Liêng”.
Thiếu Nhi Thánh Thể tại Tân Hương được tổ chức theo lứa tuổi căn cứ vào các lớp giáo lý: Ấu nhi, Thiếu nhi và Nghĩa sỹ.
Để hướng dẫn phong trào có các Cha tuyên uý và điều hành có các Anh Chị như Phêrô Nguyễn Văn Nghĩa (thầy Nghĩa), chủ tịch xứ đoàn (thầy cũng là chủ tịch Phong trào TNTT giáo phận) với các phụ tá Micae Đỗ Văn cận, Ngân, Trọng, Sanh, Nhẫn.v.v. Tân Hương đã sớm tổ chức các Trại Huấn Luyện Huynh Trưởng , gọi là “Đuốc Rừng I, II, III…”. Thường là tổ chức trại tại Parađi. Huynh trưởng các Xứ đạo trong Giáo phận cũng được mời tham dự.
Nội qui và tài liệu sinh hoạt cho Phong trào TNTT do Tân Hương soạn thảo và được các cha Tuyên uý Phong trào Toàn quốc hiệu chỉnh và chấp thuận dùng cho toàn quốc.
Huynh trưởng Tân Hương và các bạn quý xứ trong Giáo phận Kon Tum đã cùng đi tham dự Đại Hội Phong trào Thiếu Nhi Toàn Quốc tại Sài gòn năm 1972, và được đặc biệt chú ý.
Còn tại Tân Hương thì Huynh trưởng và các em thiếu nhi không thể quên “Hội Chợ Thiên Quốc”. Đó là phương thức khích lệ các em thi đua học tập, sinh hoạt, làm việc bác ái, làm việc lành, hy sinh, làm tông đồ…Mỗi việc tốt đều có vé. Cuối năm tổng kết vé đổi thành Đô la Thiên quốc. Trong Hội Chợ có nhiều cửa hàng, bán đủ thứ. Ai càng nhiều Đô la thì càng mua được nhiều. Các em có thể dẫn người thân và bạn bè ngoài xứ vào Chợ, nhưng muốn mua đồ thì cần phải có Đô la Thiên quốc. Còn Đô la (Mỹ kim) thì Hội Chợ Thiên quốc không xài. Ngay khi các em mời bạn bè vào quán nước hằng sống SAMARI, hay quán bún riêu SARA hoặc quán phở GIACÓP…cũng phải bao bằng Đô la Thiên quốc. Các em hãnh diện và thú vị lắm…!!!
(Theo “Một thoáng nhìn giáo xứ Tân Hương từ 1963-1972”, Lm Giuse Phạm Thiên Trường, nguyên chính xứ Tân Hương 1963-1972, trích trong “Kỷ yếu giáo xứ Tân Hương 10.2006”).
Sinh hoạt TNTT trước 1975
III. GIAI ĐOẠN THẦM LẶNG VÀ HỒI SINH.
Từ sau 1972 cho đến 1975, do hoàn cảnh chiến tranh, phong trào TNTT tại giáo xứ bị đình trệ. Tiếp đến biến cố 30/04/1975, theo hoàn cảnh chung toàn quốc, phong trào TNTT đã tạm ngưng hoạt động.
Ngày 28.08.2006, Đức cha Micae Hoàng Đức Oanh, giám mục giáo phận Kontum ký quyết định tái lập phong trào TNTT.
Cuối năm 2008, theo ý cha sở Louis Nguyễn Quang Vinh, Trưởng Micae Đỗ Văn Cận đã qui tụ một số em thiếu nhi giáo lý bắt đầu sinh hoạt để gởi đi huấn luyện dự trưởng. Và 20 em thiếu nhi Tân Hương (cùng một số em Võ Lâm) đã tham dự khóa đào tạo dự trưởng tại giáo xứ Phương Quý từ 31.01 đến 02.02.2009.
Ngày 11.02.2009, trong cuộc họp các dự trưởng TNTT Tân Hương và Võ Lâm, dưới sự chủ tọa của cha sở Louis Nguyễn Quang Vinh, Trưởng Micae Đỗ Văn Cận (Tân Hương), Trưởng P.X Nguyễn Xuân Hiếu (Võ Lâm), cha sở đã chính thức công bố tái lập phong trào TNTT giáo xứ Tân Hương (và lập PT TNTT giáo xứ Võ Lâm), và chấp thuận lịch sinh hoạt hàng tuần được các em biểu quyết.
Sau một thời gian rèn luyện, đồng hành cùng các em thiếu nhi giáo lý trong giáo xứ, các dự trưởng đã qua khóa huấn luyện Đuốc Rừng tại giáo xứ Kon Rơbang từ ngày 21-22.6.2013 để trở thành huynh trưởng cấp I. Trong thánh lễ dành cho Thiếu Nhi lúc 9g30 sáng Chúa Nhật 15.09.2013 tại nhà thờ Tân Hương, sau bài giảng của cha chính xứ, đã diễn ra Nghi thức Tuyên hứa của 17 em huynh trưởng cấp I (đã được huấn luyện tại giáo xứ Kon Rơbang từ ngày 21-22.6.2013). Các em đã được chính thức tuyên hứa, muốn dấn thân để phụng sự Chúa, phụng sự Giáo Hội và phục vụ giới thiếu nhi với ý thức rằng: người Huynh Trưởng Thiếu Nhi Thánh Thể cần có một đời sống nội tâm cao độ, kết hợp với Chúa Giêsu Thánh Thể trong Mầu Nhiệm Thánh Thể và Phục Sinh của Người. Các em được Sai đi và Trao Khăn Quàng Huynh Trưởng, do cha sở Giuse Đỗ Hiệu, với sự chứng nhận của xứ đoàn trưởng TNTT Tân Hương Giacôbê Hồ Cửu, một số huynh trưởng trong Ban quản trị xứ đoàn, tất cả đều là các huynh trưởng trước 1975.
Tuyên hứa huynh trưởng cấp I ngày 15.09.2013
Và vào Chúa Nhật XXXIV Thường Niên 23.11.2014 tới đây, lễ Chúa Giêsu Kitô Vua vũ trụ, được sự chấp thuận của cha Tuyên úy Liên Đoàn Mình Và Máu Chúa Kitô Gp Kontum và cha Tuyên úy Hiệp Đoàn Kitô Vua miền Kontum, tại nhà thờ giáo xứ Tân Hương sẽ diễn ra nghi thức tái thành lập và ra mắt xứ đoàn Kitô Vua Tân Hương. Xứ đoàn gồm hơn 200 đoàn sinh, chia làm 3 ngành: Ấu Nhi, Thiếu Nhi và Nghĩa Sĩ, được sự hướng dẫn của cha sở Giuse Đỗ Hiệu và cha Tuyên Uý Hiệp Đoàn Gioakim Nguyễn Hoàng Sơn.
Vài hình ảnh tập nghi thức (CN 16.11.2014) để chuẩn bị cho ngày thành lập:
Nhân dịp mừng lễ Chúa Kitô Vua vũ trụ, là bổn mạng của Hiệp đoàn Kitô Vua miền Kontum và mừng ngày tái lập Xứ đoàn Kitô Vua Tân Hương, Hiệp đoàn đã tổ chức Trại khai mạc vào chiều thứ Bảy 22.11.2014, từ 17g-21g với chương trình tĩnh tâm và đốt Lửa Trại. Đúng ngày lễ CN 23.11.2014, chương trình được nối tiếp từ 8g với nghi thức Chào cờ, sau đó vào nhà thờ chuẩn bị thánh lễ và nghi thức tuyên hứa. Sau thánh lễ: giải lao sinh hoạt, dùng cơm trưa…13g30-14g15 chầu Mình Thánh Chúa. Tiếp theo sinh hoạt và kết thúc bế mạc lúc 15g30 cùng ngày.
Nguyện xin Chúa Giêsu Kitô Vua vũ trụ luôn đồng hành với các Trưởng, các đoàn sinh trong suốt cuộc đời làm Kitô hữu, làm chứng nhân tình yêu của Chúa trong giáo xứ và giữa xã hội.
Tân Hương, 19.11.2014
Phêrô Minh Sơn
GPKONTUM (20/11/2014) KONTUM
_____________________________
Chú thích:
-[1] : Đoàn Nghĩa Binh Thánh Thể Tân Hương đã được Cố Hiền thành lập và hoạt động từ trước, đến năm 1946 thì thì lan rộng thành lập tại các địa sở người Kinh; và năm 1949 tại các địa sở Dân tộc.
-[4] : x. Echos de la Mission, Vicariat Apostolique de Kontum 15.08.1949, tr. 4.
-[2] và [5] : x. Nguyễn Hữu Phú, “Tân Hương, làng Việt đầu tiên trên xứ Thượng”, Kontum 1974.
-[3] : xem thêm: “Lịch sử và bước tiến phong trào TNTT”, website TNTT Việt Namhttp://tnttvn.com/, phần “Hội Nghĩa Binh Thánh Thể”.